Son zamanlarda YouTube üzerinde bir konu fazlasıyla tartışılmaya başlandı. Yabancı YouTuberlar bu konu üzerinde yüzlerce video paylaşsalar da Türkiye'de henüz bununla alakalı bir içerik üretilmedi. Üstelik bu uygulama Türkiye'deki birçok YouTuber'ı da etkileyen bir uygulama olmasına rağmen...
Kısıtlı Mod (Restricted Mode)
Kısıtlı Mod, adından da anlaşıldığı üzere izleyenlere filtrelenmiş sonuçlar sunarak, aile ve çocuklar için daha uygun içeriklerin gösterilmesini sağlayan bir uygulama. Bu uygulama 2010 yılından bu yana YouTube üzerinde bulunmasına rağmen, son birkaç haftadır büyük bir tepki ile karşılaştı. Uygulama, düşünce olarak, teoride güzel bir uygulama ancak bu uygulamayı hayata geçirirken, YouTube biraz işleri karıştırdı gibi görünüyor.
Kısıtlı modu aktive ettiğiniz zaman, YouTube tarafından "çocuklar için uygun olmayan içerik" nedeniyle birçok video görünmüyor, arama sekmesinde kanalları aradığınız zaman kanallar çıkmıyor. Asıl amacı cinsellik, küfür, şiddet içeren ve çocuklar için güvenli olmayan içeriklerin engellenmesi olan bu uygulamada bazı YouTuber'lar belli başlı grupların da hedef alındığını fark etmeye başladı. Bunlar içerisinde makyaj kanalları, oyun kanalları ve LGBT+ üyesi olan kullanıcıların videoları ve kanalları bu engellemeyle karşılaştı.
Benim kız kardeşim 12 yaşında ve YouTube videolarını çok fazla izliyor. Oyun kanalları özellikle ilgisini çeken kanallar arasında ve çoğu oyun kanalı aşırı küfür içerikli videolar paylaşabiliyor. Kanalların bu şekilde videolar paylaşmasına herhangi bir sözüm yok. Eğer bunları paylaşmak istiyorsa paylaşabilirler elbette ancak kardeşimin bu videoları görmesini istemem de benim en doğal haklarımdan birisi. Ancak Kısıtlı modu açtığım zaman, küfürlü ve cinsellik içeren videolar yanında birçok bu kategoriye girmeyen videoların da silindiğini fark ettim. Özellikle LGBT+ üyesi olan bütün YouTuber'ların kanalları ve videoları görünmemeye başladı. HER BİRİSİ.
Bunu ilk fark edenlerden birisi LGBT+ aktivisti olan bir YouTuber Fiona oldu.
Just looked at my videos with the "restricted mode" on. Seeing a bit of a theme here...— fiona ✨ (@neonfiona) 16 Mart 2017
LGBT+ content not safe for kids @YouTube? pic.twitter.com/KnhayE4h1y
Fiona, bu uygulamayı duyduğunda, kendi kanalında denemek istedi ve denedikten sonra sadece LGBT+ içeriklere sahip olan videoların yok olduğunu gördü. Biseksüel olan bir YouTube kanalı, heteroseksüel ilişkilerini anlattığı videolar kanalında dururken, eşcinsel ilişkerini içeren bütün videolarının kalktığını gördü.
Yine sekiz milyon aboneye sahip Tyler Oakley aynı modu kendi kanalında uyguladığında, kanalının görünmediğini ve birçok videosunun kalktığını fark etti. Bunlardan birisini şu şekilde bir tweet ile dile getirdi:
still not fixed. one of my recent videos "8 Black LGBTQ+ Trailblazers Who Inspire Me" is blocked because of this. i'm perplexed, @YouTube. https://t.co/MrGBmPum1a— Tyler Oakley (@tyleroakley) 19 Mart 2017
"Bana ilham veren 8 siyahi öncü isimli videomu bu mod açıkken göremiyorum"
Bunun gibi onlarca YouTube kanalı ve videosu görünmemeye başladı ve bu haliyle insanların LGBTQ+ içeriklerinin çocuklar için uygun olup olmadığını sormaya itti.
Bir YouTube kanalı, bu uygulamayı denemek için arama sekmesine "Fuck" "Porn" gibi içerikler yazdığında YouTube üzerinde cinsel içerikli videolara hala ulaşılabileceğini gösterip, bu uygulamada hatalar olduğunu anlatan bir video paylaştı.
Yine başka bir YouTuber kanalında "Eşcinseller hakkında nefret ettiğim şeyler" isimli videosunun neden kalkmadığını merak ettiğini anlatan bir tweet paylaştı. Bu gibi gönderilerin kaldırılmayıp, birçok kişiye yardımının dokunacağı videoların kaldırılması tartışmayı daha da alevlendirdi.
i'm confused, shouldn't these be the restricted videos??#YoutubeIsoverParty pic.twitter.com/4kfasbVdnj— Kat (@kat_katayama) 20 Mart 2017
Tüm bunlar üzerine YouTube bir hata yaptığını açıklayan yazı paylaşıp, bunun düzeltilmesi için ellerinden geleni yaptıklarını söyledi. Bir tweet'de LGBTQ+ üyelerinin YouTube'un büyük bir parçası olduğunu ve onları her zaman desteklediklerini açıklayan YouTube bu uygulamanın böyle sonuçlandığı için özür diledi.
A message to our community ... pic.twitter.com/oHNiiI7CVs— YouTube Creators (@YTCreators) 20 Mart 2017
Benim şahsi düşüncemi soracak olursanız, bu uygulama ilk olarak reklam verenlerin yüzünden gerçekleşmiş olabilir. Reklam veren şirketler, video içeriklerinde çok kısıtlı maddeler koyabiliyorlar. Bunları sponsorlu videolarda çok rahat bir biçimde görebiliyorsunuz ya da video öncesinde çıkan reklamlarda. Bu uygulamanın, ilk başta yerleşmesinin nedeni çocuklara daha güvenli bir arama seçeneği sunmak olsa da, reklam verenlerin bu duruma gelmesinde bir payı da olabilir.
Bir diğer neden de,YouTube üzerinde otomatik etiketleme üzerinden videoların kaldırılması ya da kanalların görünmemesi olabilir. YouTube hesabı ve kanalı olanlar bilirler ki, bazı kelimeleri kendi kanalınızda yasaklı kelimeler listesine eklerseniz, o kelimeleri içeren yorumlar ve mesajlar sizlerin kanalınızda ve yorumlarınızda görünmeyecektir. YouTube içerisinde LGBTQ+ sözcükleri içeren etiketlemeler yaptıysa bu kanalların ve videoların birden ortadan kalkması fazlasıyla mantıklı.
Her ne olursa olsun YouTube hatasının farkına varıp bunu düzeltmek için çalışmalara başladı. LGBTQ+ içeriklerinin çocuklar için uygun olmadığı düşüncesi, aksine cinsel kimlikle savaşan çocuklara yardımcı olabileceği kabul edildi ki böyle de olmalı. Birçok genç, bu gibi cinsel kimlik çatışmaları yaşıyor ve çoğu belki de kendi canına kıyabiliyor. YouTube, LGBTQ+ topluluğu için çok önemli ve büyük bir ses oldu. Coming Out videoları, birbirine yardım eden ve bu gibi durumların üstesinden nasıl gelineceğini anlatan onlarca, yüzlerce kanal var. Önemli olanın cinsel yönelim, cinsiyet ayrımı değil de kişinin dünyaya vermek istedikleri olduğunu anlatan bir çok videonun olduğu bir platform YouTube. Öyle de olmaya devam etmeli.
Son olarak ben de kısıtlı modu kanalımda açtığımda tek bir videomun görünmediğini fark ettim, o da "Anneme SEKS yaptığımı söyledim (Telefon Şakası)" videosu. Ve bu durumdan şikayetçi değilim çünkü o video içeriği yaşı küçük olan izleyiciler için pek de uygun değil ama insan hakları, cinsiyet hakları konusunda olan videoların kaldırılması kabul edilemez.
Türk YouTuberlar da bu konudan etkilendi, Kısıtlı Mod açık bir şekilde arattığımda, Danla Biliç, Kafalar, Orkun Işıtmak, Berkcan Güven ve Enes Batur gibi bir milyon aboneyi geçen kanalların görünmediğini fark ettim.
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Bu sizce YouTube gibi büyük bir şirketin bilmeden yaptığı bir hata mı, yoksa zaten amaç buydu ve fazla tepki alınca bunu geri çevirme kararı mı aldı?
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder